Tegoroczna edycja Koncertu Niepodległości w Gdańsku, poświęcona będzie kobietom, które walczyły o niepodległość Rzeczypospolitej, ale były też ostoją polskości i patriotyzmu polskiej rodziny. Koncertem tym oddamy hołd trzem wyjątkowym osobom, których życie mniej lub bardziej tragicznie związane jest z Gdańskiem. Są to 11-letnia Erwina Barzychowska (śmiertelnie poparzona miotaczami ognia w czasie obrony Poczty Gdańskiej), Danuta Siedzikówna „Inka” (legendarna łączniczka „Łupaszki” zamordowana w 1946 r. w gdańskim więzieniu na Kurkowej i żołnierka wyklęta) oraz Anna Walentynowicz (współtwórca Wolnych Związków Zawodowych oraz NSZZ Solidarność).
Wstęp wolny
Wejściówki do pobrania na pół godziny przed koncertem w dniu 1 września 2023 r. w Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Ilość miejsc limitowana. Uwaga! W przypadku grup zorganizowanych prosimy o kontakt z organizatorem.
Data
1 września 2023
Godzina
19:00
Miejsce
Sala BHP Stoczni Gdańskiej
„kobieta polska jest wiecznym,
nieubłaganym i
nieuleczalnym spiskowcem.”
(-) Mikołaj Berg, rosyjski historyk zajmujący się Powstaniem Styczniowym
Inspiracja i tematyka koncertu
Spektakl w całości poświęcony został czynowi niepodległościowemu kobiet. Podczas koncertu oddamy hołd wielu zapomnianym bohaterskim Polkom, w tym m.in. Danucie Siedzikównie „Ince” sanitariuszka i łączniczce w oddziale mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” oraz kpt. Weronice Sebastianowicz „Różyczce”, żołnierce Armii Krajowej i uczestniczce narodowego powstania antykomunistycznego z lat 1944–1953 na ziemi Nowogródzkiej. Ukażemy także tragiczne losy lotniczki Janiny Lewandowskiej, prawdopodobnie jedynej kobiety zamordowanej w Katyniu.
W dalszej części narracji koncertu opowiemy o polskich bohaterkach narodowych, takich jak m.in.: Jadwiga Andegaweńska (królowa Polski), Joanna Żubr (sierżant Armii Księstwa Warszawskiego, uczestniczka wojen napoleońskich i pierwsza kobieta odznaczona krzyżem Virtuti Militari), Emilia Plater (powstaniec listopadowy), Aleksandra Zagórska (organizatorka i komendantka Ochotniczej Legii Kobiet), Jadwiga Piłsudska (lotniczka), gen. Elżbieta Zawacka „Zo” (cichociemna), Wanda Krahelska (wykonawczyni zamachu bombowego na carskiego generał-gubernatora Gieorgija Skałona w 1906 r.), Krystyna Krahelska (powstaniec warszawski), Irena Sendlerowa (członkini konspiracyjnej „Żegoty”, ratująca żydowskie dzieci z Getta) czy Anna Walentynowicz (działaczka Wolnych Związków Zawodowych).
Przywołamy też pamięć dziesiątek kobiet mniej znanych lub całkowicie zapomnianych, jak m.in. Anna Dorota Chrzanowska (obrończyni twierdzy w Trembowli w czasie wojny polsko-tureckiej w XVII w.), Helena Grabska (Orlę Lwowskie), Maria Wittekówna (żołnierka POW i szefowa Wojskowej Służby Kobiet), Zofia Rapp (kurierka wywiadu Armii Krajowej), Wanda Gertz „Lena” (dowódca kobiecego batalionu AK) oraz Zofia Franio „Doktor” (dowódca Kobiecych Patroli Minerskich).
Oprócz losów tysięcy polskich kobiet czynnie zaangażowanych w walkę o Niepodległą, ukażemy niemniej ważną dla zachowania ducha i dziedzictwa narodu, postawę matek, żon i córek, które były ostoją polskiego domu i rodziny.
Repertuar
Spektakl otworzy współczesna kompozycja Dobrawa (1109/2017). Powstała ona do średniowiecznego, łacińskiego tekstu kronikarza Anonima, tzw. Galla. Chwilę później, za sprawą pieśni Pożegnanie (XVI- XVII w.) publiczność przeniesie się w czasy tzw. „złotego wieku” w historii Polski. wojen polsko-tureckich. Z tego okresu pochodzi także stara pieśń ludowo-żołnierska. Opowieści o XIX wieku, okresie wielkich nadziei wiązanych z Napoleonem oraz tragedii powstań narodowych, towarzyszyć będą utwory, Bywaj dziewczę zdrowa (1830), Biała chorągiewka (1830) oraz elektroniczna kompozycja do wiersza Wincentego Pola Bracia! Rocznica! (1831). Wydarzenia pierwszej wojny ukażemy przez pryzmat piosenek żołnierskich – Matka (1914) i Pieśń pierwszej O.L.K (Ochotnicza Legia Kobiet, 1918). Zapowiedzią do kolejnych utworów: Kołysanka leśna (Dziś do Ciebie przyjść nie mogę, 1942), Kujawiak akowski z Wileńszczyzny (1944) i Moja mała dziewczynko z AK (1944), będzie z kolei narracja poświęcona żołnierkom Armii Krajowej i Żołnierkom Wyklętym. Przypomnimy też zapomnianą dziś piosenkę Trzynastego grudnia (1981), śpiewaną przez kobiety internowane w więzieniu na Olszynce Grochowskiej. Koncert Niepodległości zakończy tytułowa kompozycja współczesna – Niepokorne (2017). Na zakończenie tradycyjnie zaśpiewamy cztery zwrotki Mazurka Dąbrowskiego (1797).
Ekipa Koncertu Niepodległości
Podczas VIII Koncertu Niepodległości w Gdańsku wystąpią: Ola Turkiewicz, dyrektor muzyczny, kompozytorka i współtwórca Koncertu Niepodległości (śpiew) oraz Tomasz Bacajewski (śpiew). Artystom na towarzyszyć będzie orkiestra koncertu Niepodległości w składzie Anna Suda (elektronika live), Piotr Krzemiński (trąbka) Paweł Jabłoński (instrumenty klawiszowe), Krzysztof Kowalewski (gitary), Marcin Ritter (bas, kontrabas), Karol Domański (perkusja), Wojciech Hartman (I skrzypce), Jan Romejko (II skrzypce), Przemysław Ćwiek (altówka), Anna Wróbel (wiolonczela).
Prozatorską narrację wydarzenia poprowadzi aktor Robert Czebotar.
Konsultacje językowe: Elżbieta Frankiewicz
Konsultacje historyczne: Piotr Pacak
Scenariusz i reżyseria: Jacek „Wiejski” Górski
Organizatorzy
Dofinansowanie
VIII Koncert Niepodległości w Gdańsku zrealizowano we współpracy z Narodowym Centrum Kultury. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Sponsor
Wsparcie
Patronat medialny
Wsparcie technologiczne
