VI Koncert Niepodległości „Westerplatte” (2021)

Niosę Ciebie Polsko,
jak żagiew, jak płomienie,
gdzie cię doniosę – nie wiem…
Ponad nami postawił
Sam Bóg
prawdę i sens istnienia…
Zatem… nieśmy tę żagiew
Strzegąc jej płomienia…
Choć miotał nim wiatr porywisty
szalały ulewne deszcze
donieśliśmy żagiew aż tutaj
Nie zgasła.
Płonie jeszcze.
Niesiemy Ciebie Polsko,
jak żagiew, jak płomienie,
gdzie cię doniesiemy – nie wiem…

– autor nieznany –

Powyższy wiersz pochodzi z podziemia, a jego autor pozostał nieznany. Wiersz ten przypomniał podczas wystąpienia w Parlamencie śp. Kornel Morawiecki, nieodżałowany twórca Solidarności Walczącej i Marszałek Senior VIII Kadencji Sejmu. Pamięci obu dedykujemy Koncert Niepodległości, zrealizowany w sali BHP Stoczni Gdańskiej.

Inspiracją edycji „1981” Koncertu Niepodległości były wydarzenia lat 1980-1981 zwane Karnawałem Solidarności. Było nią także wprowadzenie Stanu Wojennego w Polsce 13 grudnia 1981, który brutalnie przerwał proces przemian demokratycznych w Polsce. Tematem prozatorskiej narracji koncertu były nieznane losy anonimowych i zapomnianych bohaterów tamtych lat, a także pojedyncze słowa związane z tym okresem, jak opornik, ramka, strajk czy manifa. W trakcie spektaklu ukazana została pionierska rola strajków 1980 roku i działania opozycji antykomunistycznej, od chwili wprowadzenia stanu wojennego aż do wyborów 1989 roku.

Logo NSZZ „Solidarność. Znak powstał podczas strajku robotników w Stoczni Gdańskiej, prawdopodobnie po 20 sierpnia 1980 r.

Podkreślono znaczenie dziedzictwa Armii Krajowej i etosu Powstania Warszawskiego, które kształtowało patriotyzm i postawy powojennych pokoleń Polaków, bezpośrednio przyczyniając się do transformacji politycznej, nie tylko w Polsce, ale całej Europie środkowo-wschodniej. Ukazany został fenomen budowania etosu narodowego na fundamencie zrywów narodowych, które choć w większości zostały przegrane, to w perspektywie długoterminowej przyczyniły się do odzyskania Niepodległości zarówno w 1918 roku, jak i 1989.

Płyta z utworem "Źródło" Jacka Kaczmarskiego. — Płyta z utworem „Źródło” Jacka Kaczmarskiego.

Na repertuar edycji złożyły się utwory towarzyszące Polakom przez całą dekadę lat 80-tych. Były to zarówno pieśni historyczne, które w latach osiemdziesiątych nabrały nowego znaczenia jak Rota (1908) oraz My, Pierwsza Brygada (1917), powstała w stanie wojennym pieśń kościelna Ojczyzno ma (1983), jak i piosenki z repertuaru polskich bardów: Przemysława Gintrowskiego Modlitwa o wschodzie słońca (1980) i Gdy tak siedzimy (1986), Jacka Kaczmarskiego Zbroja (1984) i Nasza klasa (1983) oraz Andrzeja Garczarka Przyjaciół nikt nie będzie mi wybierał (1981).

Usłyszeliśmy je w oryginalnych aranżacjach tworzonych w nurcie muzyki hybrydowej – stylu muzycznym wypracowanym przez twórców Koncertu Niepodległości. Łączy on oryginalne brzmienia dawnych hymnów i pieśni wojskowych, z nowoczesnymi aranżacjami i kompozycjami instrumentalnymi, wykorzystującymi elementy klasyki, elektroniki, rocka alternatywnego i progresywnego, jazzu, poezji śpiewanej. W kompozycjach wykorzystywane są także nagrania archiwalne.

Znak Victorii: gest uniesionych rąk z dwoma palcami ułożonymi w znak zwycięstwa.

Uzupełnieniem repertuaru były też dedykowane kompozycje współczesne Gadała Pawła Jabłońskiego i Droga marzeń Krzysztofa Kowalewskiego. Na zakończenie artyści wspólnie odśpiewali Mazurek Dąbrowskiego (1797).

W programie „1981” wystąpił zespół Koncertu Niepodległości w składzie: Ola Turkiewicz (śpiew, aranżacje, kompozycje), Tomasz Bacajewski (śpiew), Paweł Jabłoński (instrumenty klawiszowe, aranżacje, kompozycje), Krzysztof Kowalewski (gitary, aranżacje, kompozycje), Piotr Krzemiński (trąbka), Marcin Ritter (bas, aranżacje), Karol Domański (perkusja), Wojciech Hartman (solista skrzypiec, I skrzypce), Paulina Mastyło-Fałkiewicz (I skrzypce), Anna Szalińska-Zaziębło (II skrzypce), Kornelia Grądzka (II skrzypce), Oliwia Skrzypczyk (altówka), Igor Kabalewski (altówka) i Olga Łosakiewicz-Marcyniak (wiolonczela), Justyna Meliszek-Skrętkowska – wiolonczela.

Narracja Koncertu Niepodległości : Robert Czebotar
Inżynier dźwięku: Kamil Bobrukiewicz
Dyrektor muzyczny: Ola Turkiewicz
Korekty językowe: Elżbieta Frankiewicz
Konsultacje historyczne: Piotr Pacak
Scenariusz, reżyseria i produkcja: Jacek “Wiejski” Górski