Koncert Niepodległości w Sejnach w 105 rocznicę Powstania Sejneńskiego (2024)

„Gdy w polu odpoczniem
Po cywilnej pracy,
Opiszą gazety,
Jak szli na bagnety
Chłopcy peowiacy”…

– Cywile (pieśń peowiaków powstała przed 1917 rokiem) –

Inspiracją 53 edycji Koncertu Niepodległości w Sejnach jest 105 rocznica Powstania Sejneńskiego, jednego z 5 zwycięskich polskich powstań narodowych, często dziś zapominanego. Koncert będzie muzycznym hołdem dla Polskiej Organizacji Wojskowej odpowiedzialnej za przygotowanie i wybuch Powstania Sejneńskiego, organizacji kluczowej dla odzyskania przez Polskę Niepodległości w 1918 roku.

Defilada polskiej kawalerii w Sejnach w 1920 roku.

Dalsza część narracji zaprezentuje historię Polski widzianą poprzez pryzmat polskich powstań narodowych, wojen podjazdowych, zmagań konfederackich i walk partyzanckich. Narrację koncertu rozpocznie opis walk „szarpanych” toczonych przez wojów Bolesława Krzywoustego z najeźdźcami z Czech i Niemiec w roku 1109. Dalsza narracja poprowadzi przez czasy Potopu Szwedzkiego, Konfederacji Dzikowskiej i Barskiej, XIX wiecznych zrywów powstańczych oraz Partyzantki Zaliwskiego.

Ukazany zostanie partyzancki aspekt II wojny światowej oraz działalność antykomunistycznego podziemia w okresie 1944-1956. Zwieńczeniem narracji będzie symboliczne uhonorowanie postaci Józefa Franczaka – ostatniego żołnierza wyklętego, poległego w 1963 roku w walce z oddziałem ZOMO kierowanym przez funkcjonariuszy SB. Wspomniany też został ostatni partyzant Rzeczypospolitej, Lech Zondek, który w latach 80. w Afganistanie walczył z Armią Radziecką.

Repertuar 53 edycji Koncertu Niepodległości

Wacław Zawadzki ps. „Rózga” (1897-1919) –harcerz, podchorąży, jeden z inicjatorów i dowódców Powstania Sejneńskiego.

Koncert rozpocznie pieśń żołnierzy Polskiej Organizacji Wojskowej „Peowiacy” (powstała przed 1917 r.), która zilustruje opowieść o Powstaniu Sejneńskim oraz Polskiej Organizacji Wojskowej, która zorganizowała wystąpienie zbrojne w obronie przynależności Ziemi Sejneńskiej i Suwalszczyzny do Polski. W dalszej części programu znajdą się jedne z najlepszych utworów z dorobku Koncertu Niepodległości. Zostaną one powiązane z kluczowymi momentami historii Polski. Publiczność koncertu usłyszy niepowtarzalne wykonania takich utworów, jak pieśń czeskich żołnierzy na cześć Bolesława Krzywoustego Boleslaue, dux gloriosissime! (1109/2019, tekst na podstawie „Kroniki Polskiej” Galla Anonima); A na boru sośnia (kurpiowska pieśń tradycyjna, XVII-XVIII w.), pieśń ludowa Na Kopańskim moście (XVIII-XIX w.) o bitwie Kurpiów ze Szwedami podczas III Wojny Północnej; Pieśń Konfederatów Barskich (1843/1975), Marsz obozowy (1831), Pieśń Powstańców (Zaliwskiego) (2019 / tekst pieśni z poematu „10 obrazów z wyprawy do Polski z 1833 r.” autorstwa Michała Chodźko Borejki, uczestnika wyprawy Zaliwskiego); Śpij kolego w ciemnym grobie | Jak to na wojence ładnie (ok.1863), My partyzanci majora Hubali (1939), Modlitwa Narodowych Sił Zbrojnych (1940), Kołysanka o zakopanej broni (1941), Kujawiak Partyzancki (1943), Marsz „Zapory” (1944), Hymn Brygady Świętokrzyskiej (1944) oraz piosenka Jacka Kaczmarskiego Świadkowie (1978).

Uzupełnieniem repertuaru będą współczesne utwory instrumentalne Ryngraf (2019) i Powstańce (2019). Koncert otworzy i zakończy wiersz „Wilki” Zbigniewa Herberta, zaś na pożegnanie, zgodnie z 16-letnią tradycją Koncertu Niepodległości, publiczność wraz z artystami wspólnie odśpiewa cztery zwrotki Mazurka Dąbrowskiego (1797).

Zespół Koncertu Niepodległości

Adam Czesław Rudnicki-Behczyc (1897-1964) - dowódca Suwalskiego Okręgu POW, jeden z przywódców Powstania Sejneńskiego. Na zdjęciu pierwszy z lewej (Dworzec Kolejowy w Suwałkach, sierpień 1919) — Adam Czesław Rudnicki-Behczyc (1897-1964) – dowódca Suwalskiego Okręgu POW, jeden z przywódców Powstania Sejneńskiego. Na zdjęciu pierwszy z lewej (Dworzec Kolejowy w Suwałkach, sierpień 1919)

Ekipę 53 edycji Koncertu Niepodległości stanowią doskonali polscy artyści: wokaliści, aktorzy i muzycy sesyjni oraz pracownicy obsługi technicznej, łącznie blisko 40 osób. W programie wystąpią wokaliści: Ola Turkiewicz (śpiew, dyrektor artystyczny, aranżacje) i Tomasz Bacajewski (śpiew), którym towarzyszył będzie zespół Koncertu Niepodległości w składzie: Anna Suda | An On Bast (kompozycje, syntezatory modularne i polifoniczne, maszyna perkusyjna, sampler), Krzysztof Kowalewski (kompozycje, gitary, aranżacje), Michał Iwanek (instrumenty klawiszowe), Marcin Ritter (kompozycje, bas, śpiew, kontrabas, aranżacje), Damian Szajkowski (perkusja), Piotr Krzemiński (trąbka), oraz sekcja smyczkowa: Siergiej Wowkotrub (I skrzypce), Cezary Gójski (II skrzypce), Przemysław Ćwiek (altówka), Anna Wróbel (wiolonczela).

Narracja: Robert Czebotar
Dyrektor muzyczny: Ola Turkiewicz
Konsultacje językowe (łacina klasyczna): dr Natalia Turkiewicz
Korekty językowe: Elżbieta Frankiewicz
Konsultacje historyczne: Piotr Pacak
Inżynier dźwięku: Kamil Bobrukiewicz
Realizacja techniczna: BM Productions
Scenariusz, reżyseria i produkcja: Jacek “Wiejski” Górski