Przyjmuje się, że utwór powstał w 1908 roku. Jednak jego pierwsze słowa: „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród…”, napisała Maria Konopnicka jeszcze w 1901 roku, na wieść o represjach, które spotkały dzieci z Wrześni, protestujące przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Prawdziwe życie tej pieśni zaczęło się w roku 1910, roku obchodów 500-nej rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Wtedy to muzykę do niej skomponował Feliks Nowowiejski. Kiedy na placu Matejki w Krakowie, do tysięcznych tłumów przemawiał Ignacy Paderewski, odezwały się nagle fanfary i sześćsetosobowy chór reprezentujacy trzy zabory, odśpiewał „Rotę”. W czasie I wojny światowej i wojny polsko – bolszewickiej stała się ona jedną z najpopularniejszych pieśni patriotycznych, a polska emigracja uznała ją za swój hymn.W okresie Stanu Wojennego była śpiewana na nielegalnych zgromadzeniach patriotycznych. Wtedy to zaktualizowano jeden z wersów utworu śpiewając „Aż się rozpadnie w proch i w pył sowiecka zawierucha”. Największą popularnością cieszyła się do 1918 roku oraz w czasie plebiscytów i powstań śląskich, a w II Rzeczpospolitej kandydowała do roli Hymnu Państwowego.

Premiera utworu „Rota” w przepięknej aranżacji Krzysztofa Kowalewskiego, miała miejsce na II Koncercie Niepodległości w dniu 11.11.2010. Utwór wykonała Ola Turkiewicz.

 Zobacz ten utwór na portalu Śpiewnik Niepodległości

Tekst „Rota (1908)”

słowa: Maria Konopnicka
muzyka: Feliks Nowowiejski

Nie rzucim ziemi skąd nasz ród!
Nie damy pogrześć mowy!
My, polski naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy.
Nie damy, by nas zgnębił wróg!
Tak nam dopomóż Bóg!/bis

Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy ducha,
Aż się rozpadnie w proch i pył
Krzyżacka zawierucha
Twierdza nam będzie każdy próg.
Tak nam dopomóż Bóg!/bis

Nie będzie Niemiec pluć nam w twarz,
Ni dzieci nam germanił.
Wstanie potężny hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił
W ten dzień, gdy zagrzmi złoty róg!
Tak nam dopomóż Bóg!/bis