Koncert dedykowany jest polskiemu duchowieństwu. Jego narracja ukaże zasługi dla Rzeczypospolitej, jakie na przestrzeni wieków oddawali duchowni Kościoła Katolickiego oraz innych wyznań. Na repertuar koncertu składa się kilkanaście hybrydowych aranżacji i kompozycji instrumentalnych związanych z tematem narracji.
Data
11 listopada 2021 g. 20.00
Premiera online:
11 listopada 2021 g. 20.00
Miejsce
Muzeum Powstania Warszawskiego
Wstęp
Koncert odbywa się w formule „kultura w sieci” oraz dla kameralnej widowni Regulamin wydarzenia
Niech zstąpi Duch Twój
i odnowi oblicze ziemi.
Tej ziemi!
– Jan Paweł II –
Inspiracja i tematyka koncertu
Inspiracją tytułu XIII edycji „Bóg Honor Ojczyzna” jest dewiza wprowadzona na sztandary wojska Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie dekretem Prezydenta Władysława Raczkiewicza w 1943 roku, a od 1993 roku ponownie zawarta na sztandarach Wojska Polskiego. Narracja koncertu osadzona jest w ponad 1050-letniej historii Polski.
Koncert dedykowany jest duchownym, w tym wojskowym i robotniczym kapelanom zasłużonym dla niepodległości Rzeczypospolitej. Jest hołdem złożonym ofierze, jaką ponosili dla naszej wspólnej Ojczyzny. Szczególny nacisk położony zostanie na ukazanie wybitnych postaci, które w XX wieku, wpłynęły na los kraju i narodu Ojca Świętego Jana Pawła II oraz Kardynała Stefana Wyszyńskiego, którzy przeprowadzili polski Kościół i Polaków przez okres komunizmu przyczyniając się do jego obalenia, nie tylko w Polsce, ale i w Bloku Wschodnim.
Obok postaci powszechnie znanych, jak zamordowany przez komunistów ks. Jerzy Popiełuszko, ukażemy postaci innych duchownych, którzy złożyli swoje życie na ołtarzu Ojczyzny, jak m.in. gen. ks. Stanisław Brzóska zwany ostatnim powstańcem styczniowym, ks. Ignacy Skorupka poległy w Bitwie Warszawskiej w 1920 roku, o. Maksymilian Kolbe zamęczony w KL Auschwitz, kapelan WP Jan Ziółkowski rozstrzelany w Katyniu i ks. Bolesław Stefański dowódca i kapelan oddziału żołnierzy wyklętych.
Opowiadając o oblężeniu Częstochowy przez Szwedów, Konfederacji Barskiej, odsieczy Wiedeńskiej czy Bitwie Warszawskiej zwanej często Cudem nad Wisłą, wskażemy na nierozerwalny związek pomiędzy religijnością i kultem maryjnym oraz rozbudzaniem patriotyzmu i czynem niepodległościowym Polaków. Muzyczno-słowną podróż rozpoczniemy we wczesnym średniowieczu przywołując postaci: św. Wojciecha, św. Stanisława ze Szczepanowa, tatarską rzeź Dominikanów sandomierskich w 1260 roku czy duchownych mordowanych wraz z wiernymi przez Krzyżaków.
Nie do przecenienia jest wsparcie polskich duchownych dla powstań narodowych, udział księży-kapelanów w tworzeniu ruchu peowiackiego i legionowego, wspieranie konspiracji niepodległościowej po 1939 roku, ich udział w Powstaniu Warszawskim, obecność w szeregach AK, BCh, NSZ a po 1944 roku w oddziałach Żołnierzy Niezłomnych.
Fundamentalne jest też wsparcie opozycji demokratycznej i ruchów niepodległościowych w okresie PRL. Przypomnimy martyrologię polskich duchownych wielu wyznań mordowanych m.in. przez Sowietów w Katyniu, Charkowie i Twerze, przez Niemców w KL Dachau i KL Auschwitz oraz w katowniach komunistycznej bezpieki, jak bp Antoni Baraniak.
Ukazany zostanie też wkład w niepodległość duchownych innych wyznań jak np. Dow Ber Meisels rabin krakowski i naczelny rabin Warszawy, animator wsparcia Żydów dla polskiego ruchu powstańczego czy arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego Józef Teodorowicz, żarliwy polski patriota i poseł na sejm II Rzeczypospolitej.
Repertuar
Na repertuar XIII Koncertu Niepodległości „Bóg Honor Ojczyzna” składają się m.in. hybrydowe aranżacje polskich hymnów, pieśni wojskowych i religijnych oraz współczesne kompozycje instrumentalne. Zaprezentowana zostanie pieśń Bogurodzica (XIV-XV w.) wykonana w oparciu o graduał dominikański z 1630 r., Gaude Mater Polonia (1253), Szaniec Czarnej Madonny (kompozycja instrumentalna, 2021), Modlitwa za Rzecz Pospolitą naszą i za Króla (1559), Pieśń Konfederatów Barskich | Zdaj się Polaku w opiekę Maryi (1768), Thornan (kompozycja instrumentalna, 2021), Ostatni Partyzant, pieśń o ks. Stanisławie Brzózce (1905), Ksiądz – bohater (1920), Modlitwa Armii Krajowej (1939), Golgota (kompozycja instrumentalna, 2021), Modlitwa Narodowych Sił Zbrojnych (1940), Z dawna Polski Tyś Królową (1860), Ojczyzno ma (1983), O której berła | Pieśń żeglarska do Najśw. M.P. (wg zapisu z 1838). Na zakończenie artyści odśpiewają Mazurek Dąbrowskiego (1797).
Ekipa XIII Koncertu Niepodległości w Muzeum Powstania Warszawskiego
Dyrektorem muzycznym i wokalistką Koncertu Niepodległości jest polsko-kanadyjska wokalistka Ola Turkiewicz (śpiew). Na scenie towarzyszyć jej będzie Tomasz Bacajewski (śpiew), Zespół Muzyki Dawnej „Jerycho” (śpiew) w składzie Bartosz Izbicki, Wawrzyniec Dąbrowski, Mateusz Grzyb, Łukasz Kalisz, Rafał Kanowski, Maciej Królikowski, Aleksander Suchta, Paweł Szczyciński, Stanisław Szczyciński oraz orkiestra Koncertu Niepodległości pod dyrekcją Tadeusza Wicherka, w składzie: Anna Suda | An On Bast (syntezatory modularne, sampler, maszyna perkusyjna), Paweł Jabłoński (instrumenty klawiszowe), Krzysztof Kowalewski (gitary), Marcin Ritter (bas, kontrabas) Piotr Krzemiński (trąbka), Karol Domański (perkusja), Wojciech Hartman (I skrzypce), Kamila Szalińska-Bałwas (I skrzypce), Anna Szalińska-Zaziębło (II skrzypce), Paulina Mastyło-Fałkiewicz (II skrzypce), Igor Kabalewski (altówka), Agnieszka Dobrzyńska (altówka), Olga Łosakiewicz-Marcyniak (wiolonczela), Justyna Meliszek-Skrętkowska (wiolonczela).
Prozatorską narrację wydarzenia poprowadzi aktor Robert Czebotar.
Konsultacje językowe: Elżbieta Frankiewicz
Konsultacje historyczne: Piotr Pacak
Scenariusz i reżyseria: Jacek „Wiejski” Górski
Materiały merytoryczne, na które składają się powyższe opis i program wydarzenia, dostępne są na licencji CC BY-NC-ND 4.0